Egoitzak, adinekoentzat aukera bat
Zahartzarora iritsita bakoitzak bere bizimodua egiten jarraitzeko aukera desberdinak dauzka. Aukera horiek eta etorkizuneko erronkak aipatzen ditu bideoak.
Adinberri proiektuaren zuzendaria, eta adinekoen egoitza batean bizi diren bi emakumeren testigantza ikus dezakegu bideoan.
1. Zer moduz bizi zara Donostiako San Ignacio adinekoen egoitzan?
JUANITA IMAZ: Ni gustura nago, etxeak ere pena ematen nau (dit), aiiii…. Etxea badaukat, baina bakarrik bizi naiz, orain dela bi urte gizona ere hil zitzaidan eta bakarrik bizi naiz. Eta dudan nago oraindik ere, baina ez dut uste: hartu emakume bat egun guztirako, gauerako eta denerako, eta etxera joango ote naizen! Eta bestea, berriz, pentsatzen jartzen naiz eta jolin, hemen daukadan trankilidadea (lasaitasuna), ezeren preokupaziorik (kezkarik) ez! Hombre (noski) badakigu, hau ere pagatu (ordaindu) egin behar da, baina, ez dakit… Oraindik 10 hilabete eta oraindik ez dut deziditu (erabaki).
MIREN SALABERRIA: Hemen urte eta erdi. Ni ondo, oso pozik. Zergatikan (zeren) ama hil eta gero, egon nintzen 12 urte etxean bakarrik, eta gaizki jarri nintzen. Ez dakit zer den zergatik (zeren) pentsatzen dut beraiek ere ez zekitela eta ez zidaten aurkitzen zer neukan. Eta alta eman zidaten eta tratamenduak, eta bueno, joaten nintzen. Eta nik ikusten nuen neure burua egunetik egunera okerrago, okerrago, okerrago… Ezertarako indarrik ez, ezertarako gogorik ez… Eta bueno, aurkitu nuen, esan nuen, nire erabakia zen horrelako etxe batera etortzea, ez izateko karga ez ahizpentzat eta ez ilobentzako. Eta orduan etorri nintzen eta bueno, hona etorri, medikazio dena aldatu eta altxatzen hasi, altxatzen hasi… Orain nago primeran eta oso pozik.
2. Nolakoa izango da zahartzaroa datozen urteetan?
RAKEL SAN SEBASTIAN: Gizartea ba hori, gero eta zaharkituagoa dago (gero eta zaharragoa da), eta bai es que, (izan ere) jada gainean daukagun zerbait da, ez da hemendik urte batzuetara, baizik jada pasatzen ari zaigun zerbait da eta, gainera, paradigmak aldatzen ari dira: azkenean, familiak ez dira lehenagoko estruktura (egitura) berdina zuten familiak, edo ez seme-alaba kopuru aldetik, eta ezta (ere) azkenean zainketa aldetik. Orain arte izan da emakumea gehienbat etxean zaintzen geratu dena ama edo aita edo… Orduan, guzti hori (hori guztia) aldatzen ari da eta orduan horri aurre egin behar diogu nolabait, ez?
3. Norengan eta zertan eragin nahi du Adinberri proiektuak?
RAKEL SAN SEBASTIAN: Adinberriren estrategiaren barruan ere, esaten ari gara 55 urtetik gorakoentzako dela, baina gazteekin ere lan egin behar dugu. Osea (hortaz) intergenerazionalidade (belaunaldien arteko) hori landu egin behar da; zeren azkenean guri, gu zahartzen garenean, nork zainduko gaitu? Seme-alabak izan beharko dira nolabait. Eta batez ere, erronka nik uste potoloena dela etxeko eremua, ez? Nik uste dut landu behar dugun beste elementu inportante bat dela komunitatea, ezta? Galdu den hori: lehenago bizilagunen arteko harreman hori, bata(k) bestea zaintzen zuen, ez? Gero, esaten da baita ere bakardadea beste erronka bat dela, ezta? Bakardadea ikusten ari gara, jende asko etxeetan bakarrik dagoela.