Dora Maggo pintorearen estudioko leihoak Sasikoen plazara ematen du. Dorak giza figura biluzien erretratuak margotzea obsesio bihurtua du azkenaldian. Artea baliatu nahi du barruan daraman ezintasuna ulertu eta oreka bilatzeko. Leihotik begira, Marlboro gizonaren ezagutza egin du eta hura margotu arteko onik ez du izango. Nork bere historia, nork bere zauria kontatuko digu. Malboro gizona izeneko narrazio honek irabazi zuen 2011ko Donostia Hiria ipuin lehiaketa. “Testua errealitatearen, bizitzaren eta artearen arteko gatazka modura planteatzen da. Artearen bidez aurkitu nahi du protagonistak barne munduan falta zaion oreka hori, oraindik ez dakien hori”.
Liburua beste bi narrazioz osatzen da: Udal Zoologikoa eta Salomon Weingarten, aurrekoaren giro berekoak.
 

Liburu honetan, Joxe Azurmendik, Paz en la guerra eleberria aitzakiatzat hartuta, Unamunoren pentsamenduan sakondu du. Aipatu eleberria azkeneko karlistadari eta, bereziki, Bilboko setioari buruzko nobela da eta, ondorioz, karlismo vs. liberalismo gatazkaren interpretazio saio bat. Hala, bada, Euskal Herriaren eta Modernitatearen interpretazio saioa. Baina Unamunok XIX. mendeko ikuspegiarekin aztertu eta baztertu du euskal arazoa. Horra hor gerora egindako hainbat kritikaren eta interpretazioren arazoa. Hortik Azurmendiren «Oraingo HB berdin karlistak eta beraiek berdin liberalak egin nahi izaten duten« alde guztietako esentzialisten kon- trako salaketa.

Hauxe ikasi berri du Pierre Anthonek: “Ezerk ez du garrantzirik, aspalditik dakit. Beraz, ez du merezi ezer egitea”. Eskola utzi eta aranondo batean gora igota oihuka hasten da ikasi duena aldarrikatzen. Bere lagunek erakutsi nahi diote bizitzan badirela gauza garrantzitsuak, eta beraientzat garrantzi handia duten gauzak pilatzen hasten dira zerrategi abandonatu batean. Garrantziaren bilaketa horretan, helduen miseriak, lotsariak eta inbidiak agertzen dira bata bestearen atzetik haurren ahoetan bada ere. Zerbait galtzen denean bakarrik konturatzen gara garrantzitsua zela guretzat. Baina beranduegi izan ohi da orduan.
Gaur egungo fabula harrigarri bat da Ezer ez. Bertan gure gizartea da ispiluan bere burua erakusten duena. Bere lotsaizunak ageri dira modu beldurgarri batean. Eztiki eta ia xaloki idatzia dago, eta horrela azpimarratu egiten da erakusten duen tragedia. Gazteentzako eta helduentzako irakurketa nahitaezkoa.
 

Egia obraren istorioa gaur egun gertatzen da, besta giroan, mozorrotuen erdian.

Adela andereak, bere urtebetetze egunean, lagunak gonbidatzen ditu eta elkarren artean gai minbera bat aztertzen dute: Elsa beraien terapeuta ohia “Egia” taldean sartuta dagoela, eta hain zuzen, egiaren izenean sekretuak Interneten bidez zabaltzen dituela. Beldurrez daudela, Adelak bere lau lagunei esaten die Elsa ere bestara gonbidatu duela.

Elsa etortzen denean, asko hitz egiten dute etikaz, konponbideak bilatzen dituzte baina bakoitzaren tratu proposamenek ez dute arazoa konpontzen.

Azken finean, zoritxarreko gertakari batek estaliko du egia.
 

1939ko uztailaren 25ean, aurrena Irati treneko merkantzia bagoietan Irunberriraino eta kamioietan gero, ehundaka preso eraman zituzten Iruñetik Erronkari ibarraren izen bereko herrira. Txerrien pare metatuak, herritarrek zer ganadu mota ote zekarten galdegin zioten elkarri, edota igitariak, txerpolariak edo ijitoak ote ziren. Baina luze gabe fusildunen oihuetara lerrokaturik ikusi zituztenean, gizonilo haiek presoak zirela pentsatu zuten.

Muga piriniarreko babesarako lanak egitera omen zetorren Langileen 127. Bataloi hura, eta Zaraitzu eta Erronkari ibarren arteko errepidea izango zuten lantegi, hala nola beste hainbat beharginek Lesaka eta Oiartzun, edota Eugi eta Irurita lotzen jardun beharko zuten. Alabaina, Langileen 127. Bataloiko 1. eta 2. konpainiak Bidankozera bidali zituzten urte hartako urrian, eta Igarira 3. eta 4. konpainiak, abenduan. NODOaren hitzak ziren: «Aberriaren Lana, Ogia eta Zuzenbidearekin, presoak astiro-astiro ari dira berreraikitzen beraiek lehenago dinamitaz suntsitutakoa».

Zarpazikin, oin nekatuak herrestan eta automaten pare, gatibuak goizean goizetik turuta hotsera ibiltzen ziren: lerrokatu, zenbaketa amaigabeak egin eta, batik bat, pikotxa, pala, esku orga eta saskiekin, leher gaizto egin arte, errepidea zabaltzen…
 

Amaia Ezpeldoi gure literaturako pertsonaia berezietarik bat da. Detektibe honen bosgarren nobela dakar orain Itxaro Bordak, ezustekoz betetako kontakizun bizigarria.
Baionan zabor biltzaile lanetan jarduteaz gainera, aspaldiko desagertze bat argitzen tematuko da Amaia Ezpeldoi. Badira hogeita bost urte pasa Jana Elgebeltz garaztarra azkenekoz ikusi zutela, Santizpiritu zubian, 1985eko Baionako festetan. Alabaina, Janaren anaia Danielek esan du, bilatu duela leku guztietan, mundu osoa aspertu duela galdezka eta ez duela aztarnarik kausitu. “Ameriketan da menturaz” erantzun dio Amaiak, bera hara joango bailitzateke ihes egitekotan.
Itsasoaz bestaldera joan gabe baina bost neska adiskide eta alegeraren laguntzari esker, aferaren muinera gerturatzen hasiko da detektibea, eta pixkanaka konturatuko da nor zen Jana Elgebeltz: klandestinitatean engaiatutako ekintzailea.
 

Sortu tximista bat zure gelan!
Mantendu papera lehor uretan!
Galdu pisua goiko solairura igota!
Ikusi hor ez dauden koloreak!
Bizi zientziaren magia Jean Potter-ek prestatutako esperimentu eta jarduera azkar eta erraz hauekin. Hamar minutu dibertigarri edo gutxiago behar dituzu jarduera bakoitza egiteko. Jarraibide argi eta urratsez urratsekoek eta irudiek esperimentua beti ongi egiten lagunduko dizute.
Proiektu hauen bidez, gauza askori buruz ikasiko duzu; adibidez, zergatik ez diren biribilak arrautzak, eta urpekoak nola igotzen diren gainazalera eta nola hondoratzen diren. Behar duzun material gehiena etxean bertan, lorategian edo auzoan aurkituko duzu, eta ia edozein lekutan egin ahal izango dituzu esperimentuak.
Liburu honetako 108 jarduerak hamabi arlori buruzkoak dira. Hauek dira batzuk: airea, animaliak, energia, grabitatea, magnetismoa, argia eta giza gorputza. Ortzadar bat egin ahal izango duzu lurrean, puxika bat lehertu lupaz, kafe-lata zugana itzularaziko duzu bultza egin ondoren, eta ura okertu egiten dela iturrian. Hori guztia hezitzaile handi baten laguntzaz egingo duzu.
 

Lagun leial edo euskal herritik pasatzen ari, liburu hau ez ezazuela huts egin. Gure ondarearen lorerik ederrenetariko bati eskainia da, pottoka.
Bere milaka urteko historia laburbildu ondoan, idazleak, mendian gaindi egin duen bidai harrigarriaz argazkiz osatu lekukotasun paregabea proposatzen digu. Pottoka jarraikiko dugu lanbropean bere ibilaldi fantastikoetan, aske, branak orrazten dituen haizearekin ibilki, edo larrazkenean, taldean, gizonaren bortxaz plazan bildurik.
Claude Coste-k proposatzen diguna ez da begirada arrunta, baizik eta ikusmolde usu hunkigarria. Bere argazkien bitartez, zaldi ttipi honentzat duen begikotasunak azkartu sentsibilitatea agertzen da. Dastarazten digu, bereziki, haiekilako arrats bateko batzarrari. Ameskeri hau, ibiltari bakarti baten ameskeria, gure bizkarreko zakuaren pausatzeko gomita da, denbora hartzeko, suharki bizitzeko denbora eta holako batzarren paregabeko magiaz baliatzeko. Ahogozatzeko liburua.